Humanizm – ruch ten rozwinął się w Europie między XIV a XVI wiekiem i wbrew średniowiecznej tradycji stawia człowieka w centrum wszechświata. W ten sposób człowiek doszedł do zajęcia uprzywilejowanej pozycji, zastępując Boga.
W centrum zainteresowania filozofii znalazł się wtedy człowiek i wszystko, co go otacza. Przewodnikiem, zamiast wiary, został rozum, a rozwój ludzkiego potencjału promowany jest poprzez naukę i sztukę. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o cechach humanizmu, czytaj dalej ten artykuł.
Geneza humanizmu i jego przyczyny
Humanizm narodził się w XIV-wiecznych Włoszech, w środowisku kosmopolitycznym, w społeczeństwie mieszczańskim, o wielkiej świetności gospodarczej, handlowej i kulturalnej.
Na powstanie i ekspansję humanizmu wpłynął także inny istotny czynnik: postępująca sekularyzacja i laicyzacja społeczeństwa. Przez całe późne średniowiecze we Włoszech można zaobserwować postępującą sekularyzację społeczeństwa i odrzucenie porządku społecznego opartego na doktrynie teologicznej.
Z tej sekularyzacji i świeckości wynikała też negacja tez teologicznych, sekularyzacja wiedzy, zakwestionowanie Boga jako centrum wszechświata i zerwanie z religijną dominacją/kontrolą wiedzy = wolność badań, rozwój naukowy wobec teologii i obrona wolności myśli. Postąpił również rozwój w obserwacji wszechświata, o czym przeczytasz więcej w portalu www.astrolodzy.pl
Jaka jest centralna idea humanizmu?
Narodziny i popularyzacja humanizmu stanowiły wyraźne zerwanie ze średniowiecznym światem i mentalnością i w tym sensie centralną ideą, która narzucała się wraz z tym ruchem, był antropocentryzm, zgodnie z którym człowiek zamiast bóstwa jest stawiany jako centrum wszechświata. Humanistyczny antropocentryzm przyniósł ze sobą także rozwój następujących idei:
- Nowa koncepcja świata.
- Człowiek przewyższa każdą inną istotę żywą, jest w pełni zdolny i nie ma ograniczeń intelektualnych.
- Istoty ludzkie są odpowiedzialne za swój własny los.
- Bóg dystansuje się od człowieka.
- Najważniejsze jest przede wszystkim dobro człowieka
W XVI wieku miała miejsce rewolucja naukowa i technologiczna. Teorie Kopernika, Galileusza i Keplera zmieniły sposób myślenia i rozumienia świata. Człowiek zajął miejsce Boga w centrum wszechświata i to właśnie na nim koncentrowały się zainteresowania filozoficzne. Rozum zastąpił wiarę, a na przyszłość zaczęto patrzeć z optymizmem. Dzięki potędze rozumu rozwój człowieka i społeczeństwa byłby nie do zatrzymania.